موتورهای الکتریکی یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنایع مختلف هستند. این تجهیزات در صورت استفاده نادرست یا در شرایط نامناسب، ممکن است دچار آسیب شوند. یکی از مهم ترین عواملی که می تواند باعث آسیب به موتورهای الکتریکی شود، اضافه بار است.
اضافه بار زمانی اتفاق می افتد که جریان کشیده شده توسط موتور از جریان نامی آن بیشتر شود. اضافه بار می تواند باعث گرم شدن بیش از حد موتور و در نهایت سوختن آن شود.
برای جلوگیری از آسیب به موتورهای الکتریکی در اثر اضافه بار، از تجهیزات مختلفی مانند کلید حرارتی و بی متال استفاده می شود. این تجهیزات با قطع مدار تغذیه موتور در صورت اضافه بار، از سوختن آن جلوگیری می کنند.
در این مقاله می خوانید :
کلید حرارتی چیست؟
کلید حرارتی یک وسیله الکتریکی است که برای حفاظت موتورهای الکتریکی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می شود. این کلید از دو بخش اصلی تشکیل شده است.
- بخش مکانیکی: این بخش شامل دو فلز غیر همجنس است که به یکدیگر متصل شده اند.
- بخش الکتریکی: این بخش شامل یک المنت حرارتی است که جریان موتور را اندازه گیری می کند.
هنگامی که جریان موتور از جریان نامی آن بیشتر می شود، المنت حرارتی گرم می شود و دو فلز غیر همجنس را به یکدیگر نزدیک می کند. این حرکت باعث قطع شدن مدار تغذیه موتور می شود.
بی متال چیست؟
بیمتال یک وسیله الکتریکی است که برای حفاظت موتورهای الکتریکی در برابر اضافه بار استفاده می شود. این وسیله از دو فلز غیر همجنس تشکیل شده است که به یکدیگر متصل شده اند.
هنگامی که جریان موتور از جریان نامی آن بیشتر می شود، دو فلز غیر همجنس به دلیل اختلاف ضریب انبساط طولی، تغییر شکل می دهند و باعث قطع شدن مدار تغذیه موتور می شوند.
تفاوت کلید حرارتی و بیمتال
مهم ترین تفاوت کلید حرارتی و بی متال در این است که کلید حرارتی هم از اضافه بار و هم از اتصال کوتاه محافظت می کند، اما بیمتال فقط از اضافه بار محافظت می کند.
جدول زیر در ادامه تفاوت کلید حرارتی و بی متال به شما کمک میکند تا آن ها را بهتر مقایسه کنید.
| ویژگی | کلید حرارتی | بی متال |
| نوع حفاظت | اضافه بار و اتصال کوتاه | اضافه بار |
| مکانیسم عملکرد | ذوب شدن المنت حرارتی | تغییر شکل فلزات غیر همجنس |
| دقت تنظیم جریان | بیشتر | کمتر |
| قیمت | بیشتر | کمتر |
کاربرد کلید حرارتی و بی متال
کلید حرارتی و بیمتال در کاربردهای مختلفی مانند موارد زیر استفاده می شوند.
- حفاظت موتورهای الکتریکی (انواع حفاظت الکتریکی موتورهای 3 فاز)
-
حفاظت ترانسفورماتورها
- حفاظت تابلوهای برق
- حفاظت تاسیسات الکتریکی
در واقع هرگونه بار سلفی که دارای اندوکتانس باشد و احتمال جریان کشی بالا در اثر گیر مکانیکی و یا ایراد الکتریکی در آن وجود داشته باشد. توسط کلید حرارتی و رله بیمتال حفاظت می شود.
نکات مهم در زمان انتخاب کلید حرارتی و بی متال
در ادامه تفاوت کلید حرارتی و بیمتال، نکات مهم در زمان انتخاب و خرید کلید حرارتی و بی متال را برایتان لیست کرده ایم.
- نوع حفاظت مورد نیاز: اگر نیاز به حفاظت در برابر اتصال کوتاه نیز دارید، باید از کلید حرارتی استفاده کنید.
- جریان نامی: جریان نامی کلید حرارتی یا بی متال باید برابر با جریان نامی تجهیزات مورد حفاظت باشد.
- دقت تنظیم جریان: اگر نیاز به دقت بالایی در تنظیم جریان دارید، باید از کلید حرارتی استفاده کنید.
- قیمت: کلید حرارتی معمولا گران تر از بی متال است.
سخن پایانی
کلید حرارتی و بی متال از جمله تجهیزات مهمی هستند که برای حفاظت موتورهای الکتریکی در برابر اضافه بار استفاده می شوند. این تجهیزات با قطع مدار تغذیه موتور در صورت اضافه بار، از سوختن آن جلوگیری می کنند.
در هنگام خرید کلید حرارتی یا بیمتال باید به نوع حفاظت مورد نیاز، جریان نامی، دقت تنظیم جریان و قیمت توجه کرد.
